Atopowe zapalenie skóry – co to takiego?

Jedną z chorób cywilizacyjnych jest atopowe zapalenie skóry. Co prawda nie da się jej wyleczyć, ale można zmniejszać i łagodzić jej objawy.

Przyczyny

Podanie jednoznacznej definicji tej choroby nie jest łatwe. Najprościej mówiąc atopowe zapalenie jest przewlekłym stanem zapalnym skóry, nieobejmującym swoim zasięgiem dokładnie całego ciała, ale – w zależności od wieku pacjenta – umiejscowionym w typowych obszarach. Współczesna medycyna wciąż nie dała jasnej odpowiedzi na pytanie, gdzie należy upatrywać przyczyn powstawania tej choroby, choć z roku na rok coraz więcej wiadomo o czynnikach jej sprzyjających. Wśród najpopularniejszych przyczyn wymienić można czynniki genetyczne, czynniki środowiskowe (zanieczyszczone środowisko i określone warunki klimatyczne sprzyjają atopowemu zapaleniu skóry, a w wysokiej temperaturze i zwiększonej potliwości dolegliwości te często się nasilają), alergie pokarmowe (szczególnie te przebyte w dzieciństwie zwiększają ryzyko pojawienia się choroby w wieku dorosłym). Są także czynniki nasilające chorobę – stres, a także niewłaściwe kosmetyki.

Objawy

Pierwsze symptomy u niemal połowy chorych występują już pomiędzy 3. a 6. miesiącem życia, w większości przypadków schorzenie ujawnia się przed 5. rokiem życia. Choroba często ma przebieg wieloletni z okresami, kiedy objawy są mniej lub bardziej nasilone. Wśród niepokojących objawów wymienić można zaczerwienienie, suchość skóry, swędzenie i skłonność do powtarzających się zakażeń bakteryjnych. Zmiany najczęściej pojawiają się na zgięciach łokciowych i kolanowych, na twarzy i szyi, ale mogą obejmować całe ciało. W ostrej fazie atopowego zapalenia skóry możemy mieć do czynienia z rumieniami, które są bardzo wyraźnie odgraniczone od skóry otoczenia, towarzyszyć mogą im nadżerki, pęcherzyki oraz grudki. Objawom mogą też towarzyszyć innego schorzenia – wśród nich na przykład astma oskrzelowa, sezonowy bądź przewlekły katar sienny czy alergiczne zapalenie spojówek.

Jak sobie radzić?

Atopowe zapalenie skóry jest chorobą nieuleczalną – nie można się jej całkowicie pozbyć, a jedynie zmniejszać i łagodzić jej objawy. Niezwykle istotna jest tutaj diagnostyka, bo leczenie jest dobierane indywidualnie do każdego pacjenta, w zależności od przeprowadzonego wywiadu i wyników badań. Lekarz musi określić, czy choroba jest w fazie ostrej, czy przewlekłej, czy to tylko stan zapalny skóry. Podstawą leczenia jest „naprawienie” uszkodzonego naskórka. Z pomocą przychodzą nam maści i kremy natłuszczające, czasem z dodatkiem preparatów steroidowych. Możemy również sięgnąć po leki przeciwzapalne i immunosupresyjne. Skuteczna jest też fototerapia, czyli leczenie światłem. Osoby cierpiące na atopowe zapalenie skóry muszą szczególną wagę przywiązywać go higieny – również intymnej, by nie nabawić się infekcji. Najnowsze badania mówią, że osoby z tą chorobą rodzą się z trochę innymi właściwościami skóry niż inni. Są to zaburzenia bariery chroniącej naskórek – nie jest ona naturalnie chroniona tak, jak powinna. Co ciekawe, takie zaburzenia dotykają całej skóry, a nie tylko miejsc, gdzie pojawia się wysypka i świąd skóry atopowej.